Rola wodoru w transporcie publicznym na przykładzie decyzji Montpellier i Włocławka - opinia eksperta.

Gdańsk, 26 styczeń 2021 rok


Rola wodoru w transporcie publicznym na przykładzie decyzji Montpellier i Włocławka - opinia eksperta. 


Należy podejść z dystansem do prostej interpretacji decyzji merostwa miasta Montpellier o odłożeniu do roku 2030 projektu wodorowego i wyciągnięcia wniosków dla siebie.  


Nie znamy wszystkich założeń przyjętych do kalkulacji, a ma to zasadnicze znaczenie dla osiągniętego wyniku i przeprowadzonego bilansu. W żadnym przypadku informacja o odejściu od wodoru nie może być brana pod uwagę przy podejmowaniu decyzji przez operatorów transportu publicznego. Każdy z nich musi dokonać własnej analizy wdrożenia danego typu transportu dla uwarunkowań lokalnych.


Po pierwsze projekt znany pod nazwą “Montpellier Horizon Hydrogène”, obejmował szereg zadań - począwszy od zainstalowania instalacji elektrolizera do produkcji zielonego wodoru o wydajności 800 kg H2/dobę. Elektrolizer miał być zasilany energią z własnej nowobudowanej farmy fotowoltaicznej o mocy 2,8 MWp. Całość uzupełniona o magazyny i stacje dystrybucji wodoru. Dodatkowo oczywiście zakup 51 autobusów z ogniwami paliwowymi w dwóch turach. 

Alternatywą tego rozwiązania jest wdrożenie w aglomeracji Montpellier projektu specjalnego - komfortowego trambusu elektrycznego, jeżdżącego po 5 wyselekcjonowanych, stosunkowo krótkich trasach skorelowanych z istniejącą siecią tramwajową (https://bustram.montpellier3m.fr/accueil/comprendre-le-projet/).


Nie wiemy nic o alternatywnej ilości elektrycznych trambusów ani o koniecznych inwestycjach w infrastrukturę do ładowania baterii autobusowych - nie można więc dokonać obiektywnego porównania.Co istotne, merostwo Montpellier jest pierwszą metropolią we Francji, która już zwolniła transport w weekendy i rozszerzyła bezpłatny transport dla młodzieży i seniorów. Pod koniec 2023 roku wszyscy mieszkańcy Metropolii będą mogli już podróżować za darmo w sieci komunikacji miejskiej. To też są koszty operacyjne.


Celem wprowadzenia autobusów wodorowych jest osiągnięcie transportu zeroemisyjnego w całym cyklu życia . Jeśli w przypadku projektu wodorowego wiemy, że energia elektryczna miała pochodzić z nowobudowanej specjalnie farmy fotowoltaicznej, to nie mamy pewności  jaką energią elektryczną  (z jakim śladem węglowym) zasilane będą trambusy bateryjne. Efekt braku emisji CO2 lokalnie będzie taki sam, ale w skali globalnej już nie. Pytanie czy zostało to wzięte pod uwagę?


Uwzględniając wielkość farmy fotowoltaicznej i miejscowe (nawet korzystne bo południe Francji) warunki nasłonecznienia, poddaję w wątpliwość optymalne wykorzystanie elektrolizera -znowu wpływ na koszty operacyjne. Zresztą, podawana ilość 800 kg/dobę wydaje się niewystarczająca do pokrycia całego stałego zapotrzebowania na wodór i potrzebę zakupu wodoru z zewnątrz. Może dlatego przedstawiono takie wysokie koszty operacyjne autobusów wodorowych (3 mln EUR/r)?

Na dziś  koszty zakupu oraz koszty operacyjne autobusu wodorowego są wyższe w porównaniu do autobusu elektrycznego bateryjnego, ale nie zgadzam się ze stwierdzeniem że są aż 6 krotnie wyższe.  

 

Z dużym zdziwieniem przyjąłem informację o  rezygnacji Włocławka z autobusów wodorowych. Powstający w mieście hub wodorowy, mógłby zapewnić wodór dla sporej ilości autobusów, przy praktycznie zerowych kosztach transportu wodoru! Nie chciałbym polemizować z wynikami analizy kosztów i korzyści wprowadzenia autobusów zeroemisyjnych, (elektrycznych bateryjnych i wodorowych) nie znając wszystkich założeń  jak np: model operacyjny dostaw wodoru,  czas ładowania, długość tras, koszty pracownicze, model finansowania czy ślad węglowy przy produkcji energii elektrycznej itd.


Z przyjętą ceną wodoru czy ceną zakupu autobusów nie zgadzam się wprost. Przekonują mnie inne uwarunkowania jak np.: niepewność w kwestii terminu wybudowania stacji wodorowej, brak uzgodnionego zakresu cenowego i dostaw wodoru z pobliskiego hubu wodorowego lub  trudne do spełnienia warunki w Ustawie o elektromobilności i zasadach dofinansowania. Musimy zatem  poczekać na inne samorządy i praktycznie przekonać się kto ma rację.

 


Marek Foltynowicz

Ekspert Klastra Technologii Wodorowych

Koordynator Klastra Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza

Al. Grunwaldzka 82
80-244 Gdańsk

+48 882 430 983 

kontakt@klasterwodorowy.pl